Shiva als Nataraja
De hindoeïstische god Shiva zoals hij het bekendste is in de kosmische dans. Zijn kosmische dans symboliseert schepping, bewaring en vernietiging alles tegelijkertijd.
Dansend, met zijn voet op de demoon Apasmara Purusha, ofwel onwetendheid, die hij overwonnen heeft. De dans staat ook voor de scheppende kracht van Shiva. In het Sanskriet worden yogahoudingen ‘asana’s genoemd. Een asana verwijst naar een houding die standvastig en comfortabel is.
Hatha-yoga
Hatha-yoga is de klassieke vorm van yoga waar andere stromingen van yoga van zijn afgeleid. Hatha yoga bestaat uit een systeem van oefeningen, je zou het ook een dans van oefeningen kunnen noemen, om beheersing te verkrijgen over de geest en het lichaam.
In het Westen is het vooral deze vorm die bekendheid heeft gekregen, waardoor men vaak hatha-yoga bedoelt, wanneer men van yoga spreekt.
Hatha-yoga is een fysieke yogavariant die voor het grootste deel bestaat uit de beoefening van lichaamshoudingen (asana’s) en ademhalingstechniek (pranayama’s). Hatha-yoga bestaat ook uit niet-bewegende asana’s. In andere fysieke vormen van yoga, zoals asthanga yoga (poweryoga), worden de asana’s helemaal niet statisch maar alleen bewegend uitgevoerd, vaak door een serie asana’s achter elkaar uit te voeren. Hatha-yoga kent vele series, waarvan de Zonnegroet de bekendste is.
Hatha-yoga is een populaire yoga om te onthaasten of stress te verminderen. Daarnaast wordt aan de technieken ook een gunstig effect toegeschreven op het zenuwstelsel, de hormonen en andere belangrijke organen en onstaat er een versoepeling van het lichaam. Het doel van hatha-yoga is daarom vooral het bevorderen van de gezondheid en het welbevinden.
Hatha-yoga wordt ook wel gezien als een weg die bestaat uit de brug tussen de wereld van binnen en van buiten, tussen het materiele en het spirituele en tussen het essentiële en het existentiële bestaan. De tegenstelling tussen zon en maan, komt in verschillende uitingen terug. Zo wordt de lucht die door het rechterneusgat naar binnen gaat “adem van de zon” genoemd, terwijl de “adem van de maan” door het linkerneusgat gaat. Het evenwicht tussen uitersten komt ook tot uitdrukking in bijvoorbeeld:
- vrouwelijk / mannelijk
- beweging / onbeweeglijkheid
- inademing / uitademing
- aanspannen / loslaten
Vorm is leegte, leegte is vorm. Dat geldt niet enkel voor stoffelijke vormen maar ook voor gevoelens en gedachtenvormen (Pranja-aparamita-sutra).
Yoga is het spel van vorm en leegte, van inadem en uitadem, beginnen en eindigen, openen en sluiten.
Op deze manier krijgen we onze levenslust terug die volgens de yogaleer de ware aard van de ziel is.
Door dit gevoel van kracht en vitaliteit zijn we beter opgewassen tegen de eisen die het leven van alle dag aan ons stelt.